Một thời nhạc trẻ Sài Gòn: Tưng bừng đại hội nhạc trẻ

                                               Âm nhạc miền Nam 1954-1975 

Sự xuất hiện của những ban nhạc trẻ

Khoảng cuối năm 1959, tại phòng trà Hòa Bình – tọa lạc ở khu ga xe lửa Sài Gòn (nay là công viên 23.9) xuất hiện một ban kích động nhạc mang tên Thời Đại của hai anh em Dương Quang Minh và Dương Quang Định.

Khoảng cuối năm 1959, tại phòng trà Hòa Bình – tọa lạc ở khu ga xe lửa Sài Gòn (nay là công viên 23.9) xuất hiện một ban kích động nhạc mang tên Thời Đại (thời kỳ này chưa Mỹ hóa) của hai anh em Dương Quang Minh và Dương Quang Định. Sau đó, phòng trà Anh Vũ có hai ban chơi kích động nhạc là Rock Tigers rồi tiếp đến là The Blue Jean boys .

Elvis Phương và The Rocking Stars

Từ năm 1961, xuất hiện những ban nhạc mang tên nước ngoài như một cái mốt: Les Vampires, The Rocking Stars (với giọng ca trẻ Elvis Phương thường hát những bản nhạc của thần tượng Evis Presley). Hai ban The Rocking Stars và Black Caps thường biểu diễn tại thánh đường Trường Lamartine, cạnh hồ tắm Nguyễn Bỉnh Khiêm. Les Vampires và Rocking Stars là những ban nhạc được thành lập vào năm 1961. Chàng trai Đức Huy sau này gia nhập Les Vampires chơi lead guitar và hát. Cũng trong khoảng thời gian này, The Black Caps xuất hiện với chiếc mũ đen trên đầu, với giọng ca được chú ý Thanh Tuấn.

Nhạc sĩ Lê Văn Khoa, người chép sử Việt bằng âm nhạc

 

Quốc Ca VNCH tại Ukraine The National Anthem of The Republic of Vietnam RVN

Rất nhiều nghệ sĩ Việt Nam sau khi định cư ở nước ngoài đã rơi vào trầm uất và bế tắc trong sự nghiệp sáng tác.

Tha hương là cú sốc có khi kéo dài đến tận cuối đời mà không ai có thể chia sẻ với ai. Sức sáng tạo như chôn sâu ở quê nhà, mà mỗi lần ngẫm đến, chỉ là tiếng thở dài.

Nhạc sĩ Lê Văn Khoa. (Hình: Tuấn Khanh/SGN)

Nhà văn Mai Thảo có nói nhiều về điều này, trong tập Ta thấy hình ta những miếu đền (Văn Khoa xuất bản, 1989) với những chất chứa đầy tâm trạng như vậy.

Một chút hoài niệm tuổi trẻ thời VNCH

Bộ mặt Sài gòn, lúc 1955, người ta còn thấy những thầy Cảnh Sát được gọi là Mã Tà, đứng huýt còi ở các ngã tư đường. Vậy mà chẳng bao lâu chữ gọi mã tà đó đã biến mất.

Và sau này, sẽ còn nhiều cái biến mất như thế.

       Nhiều cái biến mất như thế để Sài Gòn như hôm nay.

Mùa Sao Sáng,’ nhạc tình mùa chinh chiến của Nguyễn Văn Đông

 SANTA ANA, California (NV) – Nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông sáng tác bản “Mùa Sao Sáng” vào năm 1967, giữa lúc cuộc Chiến Tranh Việt Nam tại miền Nam đang diễn tiến vô cùng khốc liệt từ Bến Hải cho tới Cà Mau, với sự trợ chiến của hàng trăm ngàn quân Mỹ tham gia cuộc chiến đấu chống Cộng tại miền Nam Việt Nam từ năm 1965 trở đi.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nhạc phẩm “Mùa Sao Sáng” của Nguyễn Văn Đông. (Hình: Tài liệu)

Lời nhạc và âm hưởng trong “Mùa Sao Sáng” vừa thanh thoát, nhẹ nhàng mà cũng vừa chân thành và tha thiết, khiến ai cũng nghĩ người nhạc sĩ sáng tác nên ca khúc bất tử này hẳn phải là một tín đồ Kitô Giáo thuần thành. Sư thật thì Nguyễn Văn Đông là người ngoại đạo: “Lạy Chúa con là người ngoại đạo, nhưng tin có Chúa ngự trên cao!”

10 THỨ CHỈ CÓ Ở MIỀN NAM VIỆT NAM ,THỜI CHÍNH THỂ VIỆT NAM CỘNG HÒA.

 

Ảnh: Trước Tòa Đô Chánh Sài Gòn 1969.

 

 1. Học sinh đi học không cần đóng học phí. Đây là chính sách khuyến học của chính phủ VNCH dành cho tất cả con em Miền Nam được tiếp cận tri thức.

Một chút hoài niệm tuổi trẻ thời VNCH

Bộ mặt Sài gòn, lúc 1955, người ta còn thấy những thầy Cảnh Sát được gọi là Mã Tà, đứng huýt còi ở các ngã tư đường. Vậy mà chẳng bao lâu chữ gọi mã tà đó đã biến mất.

Và sau này, sẽ còn nhiều cái biến mất như thế.

Nhiều cái biến mất như thế để Sài Gòn như hôm nay

Người ta vẫn còn thấy những xe thổ mộ đủng đỉnh, kêu lóc tóc vui tai với các lục lạc của xe ngựa kéo trên các con đường từ chợ Bến Thành xuống tận Ngã Tư Bảy Hiền, hay từ Bến thành đi chợ Bà Chiểu. Nó vẫn như ngang nhiên thách đố với các tuyến đường xe buýt nay đã chật ních người. Nó vẫn có những khách hàng quen thuộc là những người thuộc giới bình dân, giới buôn thúng bán mẹt.

Nó chỉ dần dần biến mất lúc nào không ai hay khi mà những chiếc xe Lambretta ba bánh nhập cảng từ Ý đã được chế biến lại cùng chạy trên những tuyến đường đó. Xe Lam nhanh hơn, chở tới 12 người, 10 người ngồi ở đằng sau, khi cần, có thể ghé thêm hai người ngồi bên cạnh tài xế. Vậy tất cả là 13 người chứ không 12. Xe lại có nhiều chuyến hơn, cứ đầy là chạy và ngồi thoải mái hơn.

Đặc biệt bên hai thành xe có ghi hai câu: Hữu sản hóa, đợt tự chủ. Nếu tôi nhớ không lầm chính sách hữu sản hóa này là ở dưới thời ông Kỳ làm Thủ tướng. Nhưng xe xích lô ba bánh, xích lô đạp, đặc sản miền Nam vẫn tồn tại trong suốt 20 năm miền Nam còn lại.

RẤT TỰ HÀO VỀ Cố GS Trần Văn Khê .

Cố GS Trần Văn Khê: “Ngài chơi với ai mà không biết một áng văn nào của nước Việt?”

Có một câu chuyện thể hiện niềm kiêu hãnh của người Việt đã được Giáo sư Trần Văn Khê kể lại nhiều lần cho các học trò của mình, và cũng được ông ghi lại trong cuốn hồi ký, kể về cuộc tranh luận bên lề buổi sinh hoạt của Hội Truyền bá Tanka Nhật Bản tại Paris vào năm 1964…  

GS Trần Văn Khê người luôn  quan tâm với Văn hóa Việt

Tham dự buổi sinh hoạt này hầu hết là người Nhật và Pháp, duy chỉ có Giáo sư là người Việt. Diễn giả hôm ấy là một cựu Đề đốc Thủy sư người Pháp. Ông khởi đầu buổi nói chuyện như thế này:

SAIGON DỄ THƯƠNG

Câu chuyện về ngôn ngữ ở Sài Gòn: Một bản sắc đang dần tan biến sau 1975.

Hồi những năm 1970 – 1980 ở Sài Gòn thịnh hành câu nói cửa miệng: Dễ thương, dễ sợ… nhất là trong giới trẻ học sinh, sinh viên.

Không ca ngợi bằng những tính từ như đẹp, sang trọng, quý phái… người Sài Gòn thường khen ai đó (thường là phụ nữ), một việc làm nào đó là “dễ thương”. 
Dễ thương, là thấy có cảm tình, quý mến, dễ chịu qua dung nhan, cư xử, hành vi, ngôn ngữ. Phụ nữ ở tuổi nào, tầng lớp nào cũng có thể là người “dễ thương”. 

Thường nghe mấy bạn trai trò chuyện “nhỏ đó dễ thương” khi nói về cô bạn hàng xóm hay cùng lớp, mấy ông hay nói “chị đó, cô đó dễ thương” khi nói về đồng nghiệp, bạn bè… 
Phụ nữ thượng lưu cũng muốn được khen dễ thương, vì ngoài sự sang trọng còn là sự duyên dáng, ý nhị.

Nhưng đừng tưởng khen người ta “dễ thương” là có thể “thương dễ”, tán tỉnh sàm sỡ, coi vậy chớ “thương không dễ” đâu nha. Ngược với “dễ thương” là “dễ ghét” hay “thấy ghét” nhưng có khi không phải là “ghét” thiệt!
Nếu “dễ thương” là… dễ thương thiệt thì “dễ sợ” không hẳn là “sợ”, nhất là khi được các cô gái nói ra với ngữ điệu kéo dài chữ “dễ” và nhấn vào âm “s” của chữ “sợ” thì không có gì… dễ thương bằng.

 “Dễ sợ” là ngạc nhiên, trầm trồ, khi lại là chê trách, khi là câu trả lời vô thưởng vô phạt khi nghe câu chuyện nào đó. “Dễ sợ” là sự bày tỏ thái độ trước sự việc, hiện tượng, câu chuyện chứ ít dùng với người như một tính từ.

Vậy nhưng người Sài Gòn lại hay nói ghép thành “dễ thương dễ sợ”! Đó là dễ thương lắm á, đến nỗi không chỉ bày tỏ sự cảm mến mà còn thán phục, ngưỡng mộ. 
Mà cũng chỉ thấy những nàng trẻ trung duyên dáng được “đánh giá” là dễ thương dễ sợ, chớ có chồng con rồi, nếu được ai khen câu này – nhất là mấy ông chồng – thì chắc là phần “dễ sợ” nhiều hơn.

Lần đầu nghe thấy hai từ “dễ thương”, “dễ sợ” tôi đã kết ngay. Có lẽ ít có từ nào thể hiện sự hồn hậu của người Sài Gòn phổ biến như thế: là nhẹ nhàng khen ngợi và không nặng nề chê bai… 
Tuy có phần “cảm tính” nhưng lịch sự, thật lòng, không “khẳng quyết” nên người được khen là “dễ thương” không bối rối hay ngượng ngùng, người hay hành vi “dễ sợ” cũng không buồn, đôi khi còn vui vui vì nhận ra sự “tán thưởng” ngầm trong đó. 

Ai không đồng tình cũng không cần phản bác, dễ thương hay dễ sợ chỉ hơn bình thường chút thôi, đôi khi là trong một khoảnh khắc một ngữ cảnh nhất định, đâu cần phải tranh cãi. 
Người Sài Gòn, người miền Tây vẫn cởi mở như thế và từ đó luôn nhận thấy xung quanh có nhiều điều “dễ thương dễ sợ”.

Như nhiều người đã biết, ngôn ngữ là một trong những thành tố văn hóa quan trọng nhất vì nó là biểu hiện trực quan của thái độ, cảm xúc con người, đời sống xã hội và sắc thái văn hóa địa phương. 
Cùng với ngữ điệu, ngôn ngữ thể hiện sự phong phú và tinh tế của tình cảm, những mối quan hệ của con người và phần nào cả lịch sử một cộng đồng, nhất là ở những đô thị lớn.

Ngày mới vô Sài Gòn, khi ra chợ tôi rất ngạc nhiên khi nghe cách chào hỏi: cậu, dì, con, cháu… những xưng hô thân tộc bên mẹ chiếm ưu thế ở chợ – một xã hội thu nhỏ. 
Lối xưng hô này nay chỉ còn trong vài chợ nhỏ lâu đời, nơi mà người bán người mua đều quen thuộc nhau đến vài mươi năm, thậm chí còn là bà con lối xóm. 
Cùng với “cậu dì con cháu” là “mua giúp, mua giùm”. 
“Tiền trao cháo múc” vẫn coi là vui vẻ giúp nhau, quan hệ người mua người bán là dịch vụ đấy nhưng thân thiện và tình nghĩa. Không mua bán được thì “lần sau nhớ ghé mua giúp nghen” như một câu chào dễ thương.

Nhà tôi trong một hẻm nhỏ ở vùng Phú Nhuận gần sân bay Tân Sơn Nhứt, xung quanh toàn biệt thự và lối xóm là những gia đình công chức, phu nhân của tướng tá quan chức và các cô chiêu cậu ấm. 

Người Nam có, người Bắc di cư 1954 cũng có, kín cổng cao tường ít khi gặp mặt nhưng khi nhìn thấy nhau luôn chào hỏi niềm nở. 
Người bán hàng rong mỗi ngày qua đây cũng thành người quen của xóm, bữa nào có thiếu dư chút đỉnh tiền bạc không sao. 
Đặc biệt cách trả giá của mấy dì mấy cô rất nhẹ nhàng, không chê bai hàng hóa xấu đẹp hay miệt thị người bán đắt rẻ, được giá thì mua không thì thôi. 

Cứ lựa hàng tính tiền, bữa nào giá cả lên xuống thì nói trước, còn cho thêm nắm hành trái ớt… Việc chi tiêu tốn kém hơn dường như làm cả người bán cũng thấy xót xa chớ không chỉ người mua, ấy là hồi những ngày khó khăn thập niên 70, 80 của thế kỷ trước.

Hồi đó ra đường vẫy chiếc xích lô, bác tài không đi được thì xin lỗi mà khách cũng cám ơn. Cám ơn là câu cửa miệng của cả người bán người mua. 
Gặp người lạ muốn hỏi thăm thì xin lỗi trước, được việc xong là cám ơn liền. Một nụ cười đáp trả như nói “không có chi” mang lại sự vui lòng cho cả hai bên. 
Cám ơn xin lỗi từ mọi giọng nói Bắc Trung Nam, từ khu biệt thự sang trọng tới xóm nhà lá, từ trường học đến công sở…

Cho tới giờ, dù mất đi nhiều ngôn ngữ thịnh hành hồi cuối thế kỷ trước nhưng cũng may người Sài Gòn còn giữ được thói quen “cám ơn” và “xin lỗi” – mừng nhất là thói quen này ở con nít và người trẻ. 
Đi ngoài đường nhắc nhau gạt chân chống, tắt đèn xinhan, cuốn sợi dây cột đồ… rồi chạy tuốt, người được nhắc vẫn nói với theo câu “cám ơn” dù mặt mũi ai cũng bịt kín mít chẳng biết xưng hô thế nào cho đúng.

Hồi đó ở Sài Gòn có đám đánh lộn chửi nhau không? Có chớ! Trong hẻm, trong chợ, ở quán nhậu… Bình thường xưng hô ông tui, lúc “cao trào” thì chửi thề và “mày, tao” với nhau, khi gọi “mày tao” với người lớn tuổi hơn là hỗn hào nhất rồi. 
Giận mấy thì giận cũng chỉ ngang hàng “bình đẳng”, không trèo leo đòi làm “ông bà cha mẹ” ai. Chắc vậy nên oánh nhau chửi lộn xong thì cũng… thôi, không để bụng thù dai.

Hồi đó ở Sài Gòn nghe giọng Sài Gòn, giọng miền Tây nhiều, giọng Bắc giọng Trung cũng không ít, nhưng tất cả đều mang âm sắc nhẹ nhàng, âm lượng vừa đủ, lịch sự. 
Ngữ điệu cũng vậy, dễ nghe, dường như ai đến thành phố này giọng nói cũng “lai” một chút để có thể tiếp xúc với nhau một cách thân thiện dễ dàng. 
Những giọng nói như vậy tiếc là Sài Gòn nay ngày càng ít đi. Khi xem những bộ phim về Sài Gòn “hồi đó” thấy ngôn ngữ trong phim như của một nơi xa lạ, hổng phải Sài Gòn như bây giờ…

Ngôn ngữ bây giờ phong phú và “đáo để” hơn trước, nhiều tính từ trực diện mạnh bạo, tiếng lóng, sự ám chỉ, liên tưởng cũng nhiều, âm sắc cao hơn, tốc độ nhanh hơn và âm lượng thì hiếm nơi nào chỉ vừa đủ nghe. 
Người đi xa mà nghe ti vi hay đọc “báo mạng” thì khó hiểu, thậm chí khó chịu. Thật ra đây cũng là một quy luật của văn hóa: Cộng đồng dân cư thế nào thì ngôn ngữ như thế: sự phong phú, phức tạp, biến đổi dân cư quá nhanh, tâm thức và vị thế của các nhóm dân cư cũng thể hiện bằng và qua ngôn ngữ.

Có cảm giác như ngôn ngữ Sài Gòn không chỉ thay đổi theo cộng đồng dân cư thành phố mà còn thay đổi do tốc độ cuộc sống: thời thong thả tản bộ, thời của những chiếc xe đạp mini, xe Solex hay xe máy Honda đã thay thế bằng xe máy phân khối lớn và xe hơi, âm thanh máy quay đĩa và dàn Akai đã thay thế bằng âm thanh của Video và loa thùng karaoke “kẹo kéo”… 

Những tiếng nói “dễ thương” cứ bị khuất chìm dưới những thanh âm “dễ sợ” của một thành phố ngày càng xô bồ nhộn nhạo…
Vẫn biết cuộc đời dâu bể mà sao cứ nhớ thương hoài về Sài Gòn “dễ thương dễ sợ” ngày xưa

Tác Giả: Nguyễn Thị Hậu 

(saigonecho.com )

 

Nguyễn Ngọc Ngạn và sự kiến tạo một biểu tượng văn hóa

Nguyễn Ngọc Ngạn tại nhà riêng ở Toronto, Canada, ngày 9 tháng 11, 2021. Ông nói ông thanh thản với quyết định giã từ sân khấu vào năm 2022 nhưng sẽ nhớ khán giả. Photo: VOA

**

Nguyễn Ngọc Ngạn thong thả nhấp một ngụm nước. Ông có nhiều điều để kể khi ông hồi tưởng về những năm tháng đã qua. Đôi lúc ông chững lại như để cho những suy nghĩ theo kịp hay cho cảm xúc lắng đọng. Ông không giấu giếm điều gì. Cuộc đời ông là một hành trình dài đánh dấu bởi những khúc quanh nghiệt ngã nhưng cuối cùng dẫn đến vinh quang. Được và mất, ông bình thản chấp nhận như một sự an bài của số phận. Ông không có gì để than phiền, chỉ có sự mãn nguyện để chia sẻ.

“Chú mong cuộc đời êm ả thôi. Thật sự,” ông nói với vẻ trầm tư giữa dòng suy tưởng. “Và chú đã đạt được điều đó trong mấy chục năm qua.”

Đó là một ước vọng bình dị đối với bất cứ người nào. Đối với Nguyễn Ngọc Ngạn, một trong những tên tuổi nổi bật trong nền văn nghệ Việt Nam hiện đại, nó bình dị một cách lạ thường. Như thể danh vọng và hào nhoáng chưa bao giờ là một phần trong cuộc đời của ông khi ông đứng trên sân khấu hay ở bất cứ nơi nào khác. Như thể sự ngưỡng vọng của đồng nghiệp và công chúng dành cho ông chưa bao giờ làm ông cảm thấy mình vĩ đại hơn chính bản thân mình.

Bà Nguyễn Văn Thiệu và Bệnh Viện Vì Dân

- Đại đa số người dân Miền Nam Việt Nam bùi ngùi trước tin Bà Christine Nguyễn Thị Mai Anh, phu nhân của cố Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Nguyễn Văn Thiệu lìa đời tại San Diego, California, Hoa Kỳ vào sáng Thứ Sáu ngày 15 tháng 10, 2021, hưởng thọ 91 tuổi. Hôm nay, 15/11/2021, đúng một tháng ngày bà Thiệu (Mai Anh) lìa đời, chúng tôi hân hạnh thu góp một số nhận định về bà như là một tưởng niệm đối với bà và công lao của bà.

Sơ lược về công trình “VÌ DÂN”

Bà Mai Anh sinh năm 1931. Là phu nhân của vị Tổng thống VNCH (1967 – 1975), bà được mọi người coi là Đệ Nhất Phu Nhân của quốc gia. Nhưng người trong nước cũng quen gọi bà là Bà Thiệu, bà Nguyễn Văn Thiệu.

Cần giữ gìn sự trong sáng của ngôn ngữ Nam Bộ – Rất chân quê và giản dị

 Cũng như người Nam Bộ, ngôn ngữ Nam Bộ rất chân quê, giản dị, nhưng lại cực kỳ phong phú, đa dạng. Nó phong phú và đa dạng đến mức kнông ai tài nào kể ra cho hết được cả trăm, thậm chí nhiều trăm từ/ tiếng riêng biệt, mà mới nghe qua, người ta tưởng chừng như dân gian đã sử dụng một cách tuỳ tiện, hoặc dư thừa kнôиg cần thiết, song nếu có để tâm tìm hiểu, người ta mới nhận ra rằng, ở mỗi một trường hợp, mỗi một tình tiết, dân gian đã sử dụng ngôn từ rất tinh tế, hình tượng và tất nhiên vô cùng cнíɴн xác.

Cảm nhận tình yêu Sài Gòn của nhạc sĩ Lam Phương qua bài hát “Vĩnh biệt Sài gòn”

 

  SAIGON 1972 – Chợ Bến Tнàин hình chụp từ trên cầu vượt bộ нàин từ bùng binh đi qua chợ

 Nнạc sĩ Lam Phương tên thật là Lâm Đình Phùng sinh ra tại Rạch Giá, иội tổ của ông là người Hoa sang Việt Nam ʟậᴘ nghiệp. Một xuất thân kнôиg lớn lên trên “Hòn ngọc viễn đông” nhưng lại có một nỗi niềm da diết với Sài Gòn trong thời gian trước thời kỳ giải phóng qua nнạc phẩm “Vĩnh biệt Sài Gòn”. Tình yêu đó của ông thể hiện qua những hoài niệm ký ức, những hình ảnh sống động.

“Sài Gòn ơi xιɴ giã từ em

Tнàин phố yêu ơi, xa cách muôn đờι

Biết nhìn đâu, và còn tìm đâu

Song biển nào đưa ta vào cơn mơ tình ái…”

Văn hoá ứng xử khi người Bắc 75 chuyển vào sống ở miền Nam!!!

Cả nhà xem tham khảo nha!!!

Văn hoá ứng xử khi người Bắc 75  chuyển vào sống ở miền Nam!!!

 

Thời gian gần đây, trên mạng xã hội liên tục xuất hiện những ý kiến than phiền liên quan tới văn hoá ứng xử của người miền Bắc. 

 

Là một người miền Nam, mình xin phép được soạn ra một cẩm nang nhỏ để người miền Bắc có thể tham khảo và có lối ứng xử phù hợp hơn, giúp người miền Nam giảm bớt ác cảm đối với người miền Bắc. (dĩ nhiên đây chỉ là khuyến nghị, nếu các bạn cảm thấy khó làm quá thì có thể chọn phương án không vào miền Nam).

 

- Bạn không nên xưng ông mày, bố mày với bất cứ ai, kể cả với người miền Bắc ở miền Nam giống như bạn, kiểu xưng hô đó không gây được thiện cảm với người miền Nam.

Phép lịch sự của miền Nam VNCH

 

                      Phép lịch sự của miền Nam VNCH

1 .

 Khi người khác rót nước cho mình, đừng chỉ ngồi yên nhìn người ta mà hãy đưa nay ra nâng cốc, điều đó thể hiện phép lịch sự.

2.

 Khi người khác nói chuyện với mình, ít nhất cũng phải đáp lại người ta một câu. Đừng để người ta nói xong một câu lại nhận về được sự im lặng hoặc câu nói À, Ừ, Ờ, đúng rồi cùng với sự khó chịu.

3.

 Nếu có người nhìn chằm chằm vào bạn, đừng nhìn thẳng vào người ta. Hãy giả vờ như mình không biết.